-
1 pretium
ī n.1) цена, стоимостьp. habēre C или in pretio esse L, O — быть в ценеmagni (parvi) pretii esse Pl, Ter, C etc. — дорого (дёшево) стоитьnon parvum p. accipere Ap — продать недёшевоin pretio p. nunc est O — ныне в цене лишь цена, т. е. одно лишь богатство и ценитсяerat operae p. Pt — дело стоило тогоmagno pretio C — дорогоparvo pretio C — дёшевоp. ob stultitiam ferre Ter — (по)платиться за свою глупость4) плата, вознаграждение (p. laboris C); награда (p. certaminis O); воздаяние, возмездие, наказание (p. ignaviae Pl)facere operae p. L — делать нечто стоящее труда или не напрасно (по)трудитьсяp. est (operis) T, Sil etc. — (это) стоит сделать -
2 conduco
con-dūco, dūxī, ductum, ere1) собирать, стягивать (copias Cs; exercitūs in unum locum Cs, T; equites ex Aquitania Cs); сводить, переводить ( dispersas cohortes in una castra T); стягивать, закрывать ( vulnera cerā VF)musculum c. CA — сокращать (напрягать) мышцу2) образовыватьc. corticem O — образовывать кору (обрастать, обтягиваться корой)3) сжато изложить, свестиpropositionem et assumptionem in unum c. C — объединить большую и меньшую посылки (силлогизма)4) снимать, арендовать (domum ab aliquo Sen; locum secretum Pt); нанимать (militem QC; pictorem magno pretio C)c. torum O — покупать любовь5) брать взаймы (conducta pecunia J)6) приобретать, покупать ( librum AG)7) принимать на себя, подрядитьсяc. praebenda quae ad exercitum opus sint L — взять подряд на поставку (всего) необходимого для армииc. vectigalia L — взять на откуп государственные доходы8) приносить пользу, быть целесообразным ( alicui rei или in и ad aliquam rem)ea maxime conducunt, quae sunt rectissima C — наиболее полезно то, что наиболее справедливоc. alvo PM — быть полезным для желудка -
3 mercor
ātus sum, āri depon. [ merx ]приобретать, покупать (fundum ab или de aliquo C; aliquid magno pretio C) -
4 sto
stetī, statum, āre(part. fut. staturūs; 3 л. pl. pf. поэт. иногда V stĕtĕrunt)1)а) стоять (ad januam C; stant ambo, non sedent Pl; circum aliquem C)stans pede in uno погов. H — стоя на одной ноге, т. е. не переводя дыхания, с величайшей быстротойб) стоять, находиться (eo loco VF; sub armis Hirt; ad ancoram in salo L, bAfr); стоять дыбом ( comae stetĕrunt V); торчать, вздыматься, подниматься вверх (turris ad auras stat V; stabat acuta silex V)в) твёрдо держаться (in acie s. ac pugnare L)animo s. C, H — быть бодрым или сохранять здравый смысл2) длиться, продолжаться ( diu pugna stetit L); существовать, оставаться, сохраняться (sine aliquā re s. non posse C)3) быть полным ( aliquā re)4) выставляться на продажу, продаваться ( certo aere Su)5) стоить, обходиться (magno pretio H; gratis s. alicui C; multo sanguine ea victoria Poenis stetit L)6) быть на (чьей-л.) стороне, стоять за, защищать (s. cum, pro или ab aliquo C, L, Nep; s. pro causā meliore QC)eventus belli, unde (= a quo) jus stabat, ei victoriam dedit L — исход войны дал победу тому, на чьей стороне было право7) быть против, противодействовать, сопротивляться, бороться (s. contra, adversus или in aliquem C, L, Nep, VP etc.; in Trojam s. O)8) покоиться, держаться, зависеть (stat salus in armis VF; regnum stat cpncordiā civium L)per Trebonium stetit, quomĭnus milites oppido potirentur Cs — от Требония зависело, что (т. е. из-за Требония) бойцы не овладели городомper ignorantiam stetit, ut... PJ — по неведению случилось то, что...9) останавливаться (equus s. loco nescit V); застывать (glacies stat iners H; stant ora metu VF); быть неподвижным, спокойным ( stantes aquae O); засесть, вонзиться ( alto stat vulnere mucro V); прекращаться, утихать, успокаиваться (ira, seditio stat T)10) оставаться верным, придерживаться, соблюдать (in aliquā re, aliquā re и alicui rei)in fide s. C — держать словоalicujus decreto s. Cs — подчиняться чьему-л. постановлениюfamā rerum s. L — придерживаться традицииs. voluntati alicujus Dig — исполнить чью-л. волю11) встречать одобрение, иметь успех, нравиться ( fabula stat H)12)а) быть твёрдым, определённым, решённым (stat sua cuique dies V; certus merenti stat favor Cld)б) impers. stat решено (non stat, quid faciamus L) -
5 emere
покупать, приобретать собственность предмета (merx) за известную, условленную сумму денег (pretium) (1. 1 D. 18, 1), (1. 7 § 1 eod.); (l. 37 eod.); (l. 48 D. 19, 1); (1. 22 § 3 D. 19, 2);emere pretio aequo, magno, vili (1. 66 D. 30. 1. 1 § 13 D. 38, 5);
res mulieris causa emtae paratae (1. 10 D. 34, 2. I. 81 § 2 D. 35, 2. cf. 1. 47 § 1. 1. 49 § 3 D. 32);
stipulatio emtae hereditatis (1. 95 eod. 1. 50 § 1 D. 45, 1);
emtum (subst.) договор купли в отношении к правам покупщика, напр. ex emto teneri, praestare oportere (1. 57 D. 2, 14. 1. 33 D. 19, 2. I. 54 § 1 D. 21, 2);
ex emto obligatum habere aliquem (1. 14 § 1 D. 17, 1); (1. 18. D. 21, 2);
ex emto cum venditore agere (1. 78 § 2. 3 D. 18, 1); (1. 13 § 3 D. 12, 2); (1. 16 pr. D. 21, 2); (1. 45 pr. D. 17, 1); (1. 11 pr. D. 19, 1); (1. 84 § 5 D. 30), (1. 70 D. 21, 2); (1. 33 pr. D. 21, l); (l. 4 pr. eod.), (1. 11 § 3 D. 19, 1);
iudicio ex emto s. emti teneri, praestare, consequi (1. 14 D. 6, 2. 1. 8 § 5. 1. 14 pr. D. 17, 1. 1. 11 § 15. I. 52 pr. D. 19, 1. 1. 69 § 5 D. 21, 2. 1. 4 § 1 D. 22, 1);
iure emti contineri (1. 15 D. 44, 4); когда дело идет о правах и обязанностях покупщика и продавца, то договор купли-продажи называется emtum (et) venditum (1. 6 § 1 D. 18, 1);
omnis obligatio emti et venditi (1. c.);
ex emto vendito agere (1. 19 D. 18, 4);
emti (et) venditi actio (1. 16. D. 18, 2);
actiones ex emto et vend. (1. 5 § 1 D. 18, 5). -Emtio, a) купля, договор купли, также emtio et venditio (pr. J. 3, 23. § 1 eod. -1. 7 § 1. 6. 1. 57 D. 2, 14. 1. 1 § 2 D. 18, 1. 1. 2 pr. D. 19, 2. 1. 1 § 2 D. 19, 4. 1. 2 pr. D. 44, 7. 1. 45 pr. D. 50,17); (Gai. III. 135. 139. 141. 145. 147); в законе XII таблиц слово emtio обозначает всякий акт отчуждения (1. 29 § 1 D. 40. 7);
b) акт купли-продажи = instrumentum emtionis (pr. J. tit.), s. emtionale instrum. (1. 17 C. 4, 21. 1. 3 C. 7, 37), напр. emtiones praediorum condere in lateralibus (1. 102 pr. D. 32);
emtiones servorum legatae (1. 12 § 45 D. 33, 7); (1. 2 C. 8, 17). - Emtor, покупщик, приобретатель (1. 1 pr. D. 19, 4. 1. 19 § 5 D. 21. 1);
emtorem habere iusti pretii (1. 12 § 1 I). 23, 3);
familiae emtor (§ 1 J. 2, 20);
emtor bonorum (1. 29 D. 42, 5. 1. 1 C. 4, 39. Gai. IV. 35. 65. 145), hereditatis (1. 16 pr. D. 2, 14. 1. 34 D. 3, 3. 1. 2 seq. D. 18, 4);
universitatis (1. 13 § 8 D. 5, 3);
pro emtore possidere, usucapere (tit. D. 41, 4. 1. 2 pr. cit.); (1. 6 § 3 D. 43, 26);
pro emt. usucapio (1. 48 D. 41. 3. 1. 19 § 1 D. 5, 3);
pro emt. titulus (l. 13 § 1 eod.);
emtrix, покупщица (1. 63 § 1 D. 21, 2. 1. 1 C. 4. 54).
Латинско-русский словарь к источникам римского права > emere
-
6 vulgaris
всеобщий. a) обыкновенный (1. 114 § 7 D. 30);vulg. modo legare (1. 109 pr. eod.);
vulgar. verbis libertatem per fideicommissum dare (1. 16 D. 40, 5);
substitio vulg. s. in vulg. casum facta, против. pupillaris (1. 4 § 2 D. 28, 6. 1. 1 pr. 1. 2 D. 19, 5);
actio vulg., прот. utilis (1. 46 D. 28, 5);
vulg. formula danda in aliquem (1. 43. pr. D. 47, 2);
exceptio vulg. rei iudicatae (1. 3 pr. D. 47, 23);
pactum vulg. (1. 30 D. 23, 4);
cautio vulg. (1. 114 § 12 D. 30);
quaestio vulg. (1. 21 pr. D. 47, 2);
b) простой, маловажный, недрагоценный, vasa vulg. прот., quae in pretio magno sunt (1. 3 § 1. 3 D. 33. 10);
vulg. tectoria, прот. pretiosissimae picturae (1. 13 § 1 D. 8, 2);
c) ничтожный, низкий: persona vulg., прот. honesta (1. 5 § 1 D. 26, 4);
d) о непотребных женщинах: uxor, quae vulg. fuerit (1. 13 § 2 D. 48, 5).
Латинско-русский словарь к источникам римского права > vulgaris
См. также в других словарях:
ANNONA, ab ANNONIS — in eo differt, quod annonae sint panes, annonâ vero etiam aliae species cellariae continebantur. Unde legimus apud Lamprid. in Severo c. 41. Aulicum ministerium in id contraxit, ut essent tot homines in officiis singulis, quot necessitas… … Hofmann J. Lexicon universale
ACHILLES — I. ACHILLES Illyrii fil. Appianus. II. ACHILLES Pclei et Thetidis fil. quem adhuc infantem mater Stygiis undis immersit: quamobrem invelnerabilis totô corpore factus est, praeterquam in eâ pedis parte, quâ comprehensus ab ipsâ fuerat dum… … Hofmann J. Lexicon universale
cher — I. Le CHER, nom propre de riviere passant pres Tours, Carus. II. Cher, m. Signifie ores de trop haut pris, Carum, comme cela est trop cher, Illud nimio prostat. Et ores, aymé, comme mon cher fils, Filius mihi charus. III. Une chose chere, Cara… … Thresor de la langue françoyse
ARETINUM — Tusciae urbs Episcopalis colonia Romanorum, Arrhetium Ptolemaeo. Aretium, Silio. Itali nunc vulgo Arezzo vocant. Eius urbis moenia alta fuêre. Silius Ital. l. 5. v. 123. Poenus nunc occupet altos Areti muros, Corythi nunc diruat arcem. Ubi alii… … Hofmann J. Lexicon universale
PELLIS — an a pellendo, quod externas iniurias pellat: an a pilis, quod pilosa: an ab Hebr. Gap desc: Hebrew, quod in Niphal significat tegi? caesorum animalium corporibus detracta, primis Parentibus, post lapsum, in usum cessit, frigori aliisque aeris… … Hofmann J. Lexicon universale
Фалет — … Википедия
Augustinus, S. (1) — 1S. Augustinus (Aurelius), Ep. Conf. et Eccl. Doct. (28. Aug. al. 5. Mai, 28. Febr.) Vom Lat. Augustinus = auf Augustus sich beziehend, Augustisch. (S. oben bei Augusta). – Der hl. Augustinus – nach bewährten Schriftstellern mit dem Vornamen… … Vollständiges Heiligen-Lexikon
AUGUSTINUS (D) — D. AUGUSTINUS filius fuit Patricii et Monicae, Tagaste Numidiae urbe natus, A. C. 354. Mature studiis admotus, abhorruit a Graeca literatura, Poetarum fabulis et theatricis spectaculis deditus. Madaurum hinc, dein Carthaginem missus, paulo… … Hofmann J. Lexicon universale
CANDIOPE — Oenopionis filia, soror Theodotionis, quam cum frater in venatione in antrum traxisset, vim illi intulit: et ex ea Hippolagum suscepit, quod cum Oenopion rescivisset, indignatus filium exulatum abire iussit: qui oraculô edoctus versus Orientem in … Hofmann J. Lexicon universale
CHA — nomen herbae apud Sinenses nobilissimae et potionis inde confectae, saluberrimi usus; a cuius praestantia et copia inprimis urbs Lucheu commendatur, in provinc. Nakinga. Sed et ad civitatem Pingyne in provinc. Queicheu, folium Cha optimum.… … Hofmann J. Lexicon universale
CORNIFICIUS — Poeta et Dux, Augusto carus, iisdem temporibus in poetica floruit, quibus in scribenda historia Sallustius, Luceius, et Corn. Nepos. Ingeniô eleganti ac lepidô fuit, atque in scribendis epigrammatis versatus. Reprehensor Virgilii. Donat. in vita… … Hofmann J. Lexicon universale